Europejski wzrost gospodarczy: tempo powolne, ale miarowe
Wysokie światowe tempo wzrostu gospodarczego odnotowane pod koniec 2017 r. spadło nieznacznie na początku 2018 r., co wynika z zaostrzenia sytuacji na rynkach finansowych oraz uwidaczniających się ograniczeń zdolności produkcyjnych. Założenia dotyczące światowego wzrostu gospodarczego na 2018 r. pozostają jednak na wysokim poziomie, u podstaw czego leży kombinacja niezwykle silnych czynników w postaci tworzenia nowych miejsc pracy, rosnących zysków przedsiębiorstw oraz łatwego dostępu do produktów finansowych. Spowolnienie tempa wzrostu gospodarczego w strefie euro jest z kolei odzwierciedleniem zachodzących trendów światowych. W konsekwencji powyższego Europejski Bank Centralny już ogłosił, iż do lata 2019 r. nie planuje podniesienia stóp procentowych, a osiągnięcie docelowej stopy inflacji określonej przez EBC nadal wymaga wsparcia ze strony polityki monetarnej.
Utrzymująca się wysoka dynamika rynku inwestycyjnego
W pierwszej połowie 2018 r. na europejskim rynku nieruchomości komercyjnych ponownie odnotowano wzrost poziomu inwestycji, który finalnie osiągnął wartość €115,40 mld, co stanowi przyrost o 2% w porównaniu do analogicznego okresu w 2017 r. „Rok 2017 był dla rynku europejskiego rokiem rekordowym pod względem wolumenu inwestycji, a początek roku 2017 okazał się równie mocny głównie za sprawą wyjątkowo dużych transakcji zawartych na rynkach biurowych. Inwestorzy światowi wykazują zaufanie do pozytywnej koniunktury gospodarczej oraz pozytywnej sytuacji na europejskich rynkach najmu.” – komentuje Larry Young, Dyrektor International Investment Group. Zaufanie inwestorów przyniosło wymierne korzyści dla sektora biurowego (+9%), co z kolei znalazło odzwierciedlenie w udziale tego segmentu rynku w całkowitym wolumenie inwestycji (44%). Wolumen inwestycji w sektorze handlowym utrzymał się na stabilnym poziomie, natomiast sektor przemysłowo-logistyczny odnotował spadek (-16%) do udziału w całkowitym wolumenie inwestycji na poziomie 12%, gdzie był to spadek z niezwykle wysokiego poziomu odnotowanego w 2017 r.
Rynek niemiecki wniósł duży wkład w osiągnięte wyniki, a to za sprawą przekroczenia progu z zeszłego roku (+0,1%) i odnotowania drugich najwyższych obrotów za pierwszą połowę roku w swojej historii (€26,1 mld). Wielka Brytania (€30 mld) pozostaje czołowym rynkiem europejskim pomimo spadku o 6% w porównaniu z pierwszą połową 2017 r. Z kolei francuski rynek inwestycyjny przeżył naprawdę wyjątkowe pierwsze półrocze (+48% w porównaniu z 2017 r.), gdzie wolumen transakcji osiągnął wartość €12,5 mld. Większość pozostałych rynków europejskich odnotowało zdecydowaną poprawę koniunktury, np. Irlandia (+224%), Polska (+110) oraz Belgia (+81%). Jedynie Czechy (-57%), Włochy (-35%) oraz Hiszpania (-22%) odnotowały spadki w porównaniu z 2017 r.
Inwestycje zagraniczne na europejskim rynku nieruchomości komercyjnych
Aktywność inwestorów zagranicznych na rynku europejskim spadła. W pierwszej połowie 2018 r. dokonano inwestycji o wartości blisko €57 mld, co oznacza spadek wolumenu inwestycji zagranicznych o 5% w porównaniu z pierwszą połową 2017 r i obecny udział w całkowitym wolumenie inwestycji na poziomie 49%. Powyższa zmiana stanowi wyraźne odzwierciedlenie zmian w strukturze inwestorów. Po roku zdominowanym przez inwestorów azjatyckich poziom inwestycji z tego regionu spadł w pierwszej połowie 2018 r. o 24%. Jednakże w trakcie realizacji jest jeszcze pewna liczba dużych transakcji, szczególnie na terenie Wielkiej Brytanii. Europejscy inwestorzy transgraniczny również byli mniej aktywni (-13%). Natomiast inwestorzy z Bliskiego Wschodu i Ameryki Północnej zwiększyli swoją aktywność na rynku europejskim o odpowiednio 19% i 5%.
Rynki najmu nadal wykazują tendencje wzrostowe
Europejski rynek najmu powierzchni biurowych nie zwolnił tempa w II kw. Wolumen transakcji przeprowadzonych od stycznia osiągnął poziom 4,79 mln m², co stanowi wzrost w poziomie wynajmu o 4% w porównaniu z pierwszą połową 2017 r. Rynek Centralnego Londynu odnotował znaczne ożywienie i pierwszą połowę roku zakończył z wynikiem o 26% wyższym niż w 2017 r. Transakcje zawierane w odniesieniu do dużych powierzchni pozostały motorem napędowym dla wysokiego wolumenu na rynku Centralnego Paryża i odnotowały wzrost o 12% w porównaniu z analogicznym okresem w 2017 r. Pomimo niewielkiego spadku (-2%) w porównaniu z wyjątkowymi wynikami odnotowanymi w pierwszej połowie 2017 r. cztery największe rynki niemieckie nadal znajdują się w bardzo komfortowej sytuacji, a rynki w Lizbonie, Warszawie oraz Dublinie również zakończyły pierwsze półrocze z nieprzeciętnie pozytywnymi wynikami.
Aymeric Le Roux, Dyrektor Zarządzający International Advisory & Alliance, komentuje: „Po wyjątkowym roku 2017 europejskie rynki biurowe nadal utrzymują wyjątkowe tempo wzrostu w roku 2018. Najemcy bezspornie wykazują ogromne zainteresowanie powierzchniami klasy A, co prowadzi do presji wzrostowej na czynsze w większości europejskich miast. Równocześnie zwiększenie popytu wynika z dużego zainteresowania ze stron firm oferujących powierzchnie coworkingowe, które stopniowo zaczynają odgrywać coraz bardziej kluczową rolę na większości europejskich rynków najmu”. Wskaźnik pustostanów odnotował drastyczny spadek na terenie całej Europy, gdzie udział w rynku powierzchni niewynajętych spadł najbardziej w Warszawie (spadek o 420 punktów bazowych w porównaniu z rokiem ubiegłym), Amsterdam (-290 punktów bazowych), Lizbona (-240 punktów bazowych), Praga oraz Mediolan (-220 punktów bazowych). Równocześnie na wszystkich kluczowych rynkach europejskich stawki czynszów dla najatrakcyjniejszych nieruchomości utrzymały się stałym poziomie lub wzrosły, wyjątkiem tutaj jest Centralny Londyn, który odnotował spadek o 10% w porównaniu z pierwszą połową 2017 r. Największe wzrosty w przeciągu ostatnich 12 miesięcy zostały odnotowane w Berlinie (+13%, €408/m²/rok), Frankfurcie (+12%, €516/m²/rok), Madrycie (+11%, €408/m²/rok), Mediolanie (+10%, €570/m²/rok) oraz Lizbonie (+8%, €246/m²/rok).